Het team van stembureau 11 met links Paul Kaverstijn.
Het team van stembureau 11 met links Paul Kaverstijn. Christine Schut

'[Applausje] voor jezelf'

Tellen stemmen op stembureau 11 gaat vlot

17 maart 2023 om 07:29

Om 20.59 uur zijn de laatste stemmers vertrokken en begint hij zijn groep toe te spreken. Die mensen zijn de zes mensen die, in twee groepen van drie, vandaag stembureau nummer 11 hebben bemand. De ene shift is om 7.00 uur begonnen en om 14.00 uur afgelost door het trio dat tot 21.00 uur dienst had, begeleid door een tweede 'hoofd' dat toezicht heeft gehouden en bij problemen kan optreden. 

Dat optreden was vandaag niet nodig. ,,Maar je maakt wel van alles mee", aldus Klaverstijn die een 'bijzondere dag' heeft beleefd. ,,Ik ben pas twee maanden in dienst van de gemeente Baarn, maar heb me meteen door een collega laten strikken om een ochtendje stembureau te bemannen." Hij kan er wel om lachen. Dat ochtendje bleek in de praktijk ruim een dag voorbereiding in de vorm van cursussen en instructies zodat de stembureauhoofden goed op hun taak zouden zijn berekend. De overige leden van de stembureaus moesten ook een dagdeel op cursus. Daarnaast dus de bezetting van de stembureaus op de verkiezingsdag zelf. Én dan zijn er nog leden die donderdag de tweede telling verrichtten, om de zetels te kunnen bepalen. Daar is Klaverstijn niet bij. ,,Ik moet morgen weer gewoon werken."

,, We tellen vandaag volgens een nieuw systeem

Om klokslag 21.00 uur, een tijd die de stembureauleden zelf moeten bijhouden, wordt de boel opgeruimd en in gereedheid gebracht voor het tellen van de stemmen. Klaverstijn spreekt zijn mensen toe en legt duidelijk uit wat de bedoeling is. ,,We werken vandaag met een nieuw systeem, waardoor het vier ogenprincipe van kracht is", legt hij uit. De oproepkaarten zijn geteld, waardoor duidelijk wordt hoeveel stemmen er geteld moeten worden. Dit zijn voor zowel Provinciale Staten als Waterschap Vallei 241 stemmen. ,,Nu maar hopen dat we na het tellen op dit getal uitkomen, anders moet alles opnieuw", licht Klaverstijn toe. De zes tellers zijn verdeeld over een linker en rechter zijde. 


PROVINCIALE STATEN Eerst wordt de container met stembiljetten voor Provinciale Staten van het slot gehaald en omgekieperd. Beide tafels waarachter de tellers zich hebben opgesteld, krijgen stapels stembiljetten te verdelen. Eén van de tellers verdeelt de biljetten in stemmen op oneven en even lijsten. Dat wordt gecontroleerd door de twee andere tellers. Als dit klaar is, worden de biljetten 'op lijst' gelegd. Voor Provinciale Staten kon worden gestemd op negentien partijen. Op tafels en op de grond komen bordjes te staan met nummers 1 tot en met 19. Daarvoor worden de betreffende stembiljetten gelegd. De ene helft van het stemteam legt de 'even stembiljetten' op hun plek, de andere helft de oneven stembiljetten. Het gaat vrij snel.


TWEE TELLERS Een inwoonster van Lage Vuursche woont het tellen van de stemmen bij. Ze mag alles vragen en zien en krijgt nog koffie toe. Als de stemmen op de goede plek liggen, worden de stapels door twee tellers geteld. De eerste teller vult op een formulier het aantal uitgebrachte stemmen op die lijst, dus partij, in. Nummer twee telt diezelfde stapel en vult zijn of haar aantallen in. Uiteraard moeten die aantallen overeenkomen. Als alle formulieren zijn ingevuld, worden ze weggelegd. Nog geen uitslag. Eerst gaat de kliko met stembiljetten voor het bestuur van Waterschap Vallei en Veluwe open en volgt hetzelfde ritueel. Hier kon op dertien partijen worden gestemd, dus minder stapels te verwerken. Wel evenveel stembiljetten.


Na ongeveer vijf kwartier is het tellen klaar en worden de resultaten op twee grote formulieren genoteerd. Klaverstijn doet dit persoonlijk. Eén van de tellers roept hardop het aantal stemmen dat voor Provinciale Staten is uitgebracht op lijst 1, vervolgens lijst 3 en alle oneven lijsten tot en met 19. Een andere teller doet dit vervolgens voor de oneven lijsten. De stemformulieren worden 'samengebonden' per 25. Als een partij meer dan 25 stemmen heeft gekregen moeten er twee 'bosjes' worden gemaakt. 

,, Rustig aan, kijk nog maar even goed, we hebben de tijd

Dat levert bij het bekend maken van de stemmen voor het waterschap twee keer verwarring op, als 'bosjes' uit elkaar blijken te zijn gehaald. Klaverstijn blijft heel rustig en stelt de tellers gerust: ,,Rustig aan, kijk nog maar even goed, we hebben de tijd." Als alle 241 stemmen op het bord staan, kloppen ze in één keer. Om half 11 is 'Team de Furs' klaar. Er zijn geen blanco stemmen uitgebracht. Drie stemmen worden ongeldig verklaard. 

In plaats van het rode rondje inkleuren, is een kruisje gezet bij een kandidaat (PS) of partij (waterschap). Klaverstijn overlegd hierover nog even telefonisch, maar zijn vraagbaak is onverbiddelijk: ongeldig. Hierdoor gaan twee stemmen die zijn uitgebracht op kandidaten uit Baarn helaas verloren.


APPLAUSJE Na een terecht applausje voor henzelf, wordt alles volgens de regels opgeborgen. De stemformulieren gaan via een bepaalde procedure naar Lokaal-O, waar alles donderdag nogmaals, nu op kandidaatsniveau, wordt geteld. In de rest van Baarn is het stemmen dan nog lang niet klaar. Om 4.55 uur komt de gemeente met een voorlopige uitslag. Dan zijn pas negen van de twaalf stembureaus geteld. In de loop van de ochtend volgt de 'definitieve voorlopige uitslag'. In Baarn blijft de VVD de grootste partij, maar ook hier heeft nieuwkomer BBB een succes en wordt in één klap de tweede partij.

De stembiljetten worden verdeeld over de tellers.