Ongeoorloofde staatssteun bij verkoop Paleis Soestdijk

De weinige woorden die de Baarnsche Courant in de editie van 5 april wijdt aan de door Kamerlid Eva van Esch (Partij voor de Dieren) aan minister Hugo de Jonge gestelde vragen over de weigering van het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) de in 2017 getaxeerde marktwaarde van het landgoed Paleis Soestdijk vrij te geven behoeven enige aanvulling. 

Zoals bekend verkocht de Staat in 2017 het complete landgoed voor slechts 1.7 miljoen euro aan de MeyerBergman Erfgoed Groep (MBEG). Dat dit bedrag in geen verhouding staat tot de werkelijke waarde van het 165 ha grote landgoed met al zijn opstallen staat buiten kijf. Het lage verkoopbedrag werd destijds verklaard door de hoge restauratiekosten die ten laste zouden komen van de nieuwe paleiseigenaar. Daarmee zou blijkens een in 2010 door de toenmalige minister Eimert van Middelkoop opgestoken natte vinger een bedrag gemoeid zijn van minstens 100 miljoen euro. Daarom keken weinigen ervan op dat de projectontwikkelaar in 2017 naast de lage verkoopprijs bovendien de bouw van 65 woningen op het landgoed wist af te dwingen.

Inmiddels is het oorspronkelijke plan Made by Holland waarmee de MBEG het landgoed in 2017 in de wacht wist te slepen ingrijpend ‘opgewaardeerd’. Zo voorziet het nieuwe bestemmingsplan, naast een later bedachte grote hotelaccommodatie aan de rand van het Baarnse Bos en een in het paleispark te bouwen auditorium, ook in de bouw van een woonwijk met 98 appartementen in het aan het landgoed grenzende Borrebos en mogen er jaarlijks 40 grootschalige evenementen worden georganiseerd op het binnen het NNN gelegen landgoed. 

Je hoeft geen vastgoedmakelaar te zijn om te kunnen bedenken dat ná 2032, als het complete landgoed door de MBEG vrij in de markt mag worden gezet, de projectontwikkelaar een winst wacht van vele tientallen miljoenen euro’s. Bedenkt u zich hierbij dat er van de natte vinger van minister Middelkoop nog maar weinig over is. Uit een brief van de Provincie Utrecht (15/12/’20) blijkt immers dat de totale projectkosten, inclusief de voor de restauratie van het paleisgebouw benodigde € 8 mln., € 40 mln. bedragen. 

Zo bezien kunnen er grote vraagtekens worden geplaatst bij de noodzaak van de natuurvijandige bouw van een woonwijk in het Borrebos. Voor mij staat dan ook vast dat deze zogenaamde ‘essentiële’ kostendrager louter gezien moet worden als een éxtra verdienmodel voor de MBEG en derhalve gekwalificeerd moet worden als een vorm van ongeoorloofde staatssteun. Om aan die stelling meer gewicht te geven vroeg ik eind vorig jaar tevergeefs aan het RVB de in 2017 getaxeerde marktwaarde van het complete landgoed vrij te geven. Dat dit overheidsbedrijf vijf na dato die marktwaarde nog steeds krampachtig onder de pet houdt maakt mijn verdenking er niet minder om. Het zal u dan ook niet verbazen dat ik blij ben met de door Eva van Esch gestelde Kamervragen aan minister Hugo de Jonge. Ik ben benieuwd in welke bochten de minister zich gaat wringen bij de beantwoording van de vragen…

Kees Koudstaal