Nora Hemerova, Anna Ornstein en Ton van den Oudenalder hebben de expositie samengesteld en ingericht.
Nora Hemerova, Anna Ornstein en Ton van den Oudenalder hebben de expositie samengesteld en ingericht. Christine Schut

'Baarnaars zien hier waar hun informatie vandaan komt'

17 oktober 2020 om 08:19 Activiteiten

BAARN ,,Martin Hoogendoorn belde mij om te vragen of het 125-jarig bestaan van de Baarnsche Courant leuk was voor een expositie. Ik heb het in de groep gegooid en iedereen was enthousiast.” Ton van den Oudenalder organiseert de exposities bij de Historische Kring Baerne.

Vanwege corona een half jaar later dan gepland, maar zaterdag wordt de expositie dan toch geopend. Ton van den Oudenalder heeft, samen met Nora Hemerova en Anna Ornstein, de expositie samengesteld en ingericht. Redacteur Martin Hoogendoorn heeft meegeschreven en -gedacht.

,,Het was oorspronkelijk de bedoeling de expositie op 1 april, aan het begin van het jubileumjaar van de Baarnsche Courant, te openen. Maar corona gooide roet in het eten”, aldus Van den Oudenalder. ,,In overleg met Martin Hoogendoorn hebben we een schema gemaakt met waar we aandacht aan zouden schenken. Baarnsche Courant en Bakker Baarn zijn zo met elkaar verbonden, dat we beiden behandelen. We dachten eerst ‘we hebben hier niet zoveel’ maar dat viel toch mee.” Voor graficus Van den Oudenalder was het inrichten van de expositie als thuiskomen. ,,Voor mij is het gemakkelijk de verschillende druktechnieken, die er in de loop der jaren waren, te bespreken.”

Hoogtepunten zijn de laatste loden pagina, letterlijk loodzwaar, uit 1983, het schild omdat Bakker Baarn zich hofleverancier mocht noemen en de collectie oude kranten. ,,Als iemand iets over zijn of haar geboortejaar wil weten, moeten ze maar langskomen”, lacht de Baarnaar. ,,We hebben geprobeerd dingen uit de oude doos van de Baarnsche Courant te laten zien, maar bijvoorbeeld ook andere producten die Bakker drukte. Zoals boeken en lp-hoezen. We hebben dingen van de personeelsvereniging, voorwerpen uit de grafische industrie en loden letters. De expositie is de moeite waard voor iedere Baarnaar om te kijken waar al hun nieuws vandaan komt.”

Tijdens openingstijden wordt ook continue een film vertoond van RTV Baarn over het drukproces van de BC. ,,En we hebben hier fotoboeken, met name uit de jaren tachtig. Er zijn vast veel mensen die zich herkennen.”

Voor Anna Ornstein is het blad over vrouwen bij Bakker Baarn dat zij heeft gemaakt het hoogtepunt. ,,Vrouwen waren lange tijd ondergesneeuwd omdat de grafische industrie een mannenbolwerk was. Dat kwam overigens ook omdat het fysiek vaak zwaar werk was, maar ook door de tijd. Vroeger werden vrouwen ontslagen als ze trouwden. Dat was gewoon zo. Door de introductie van de computer, zijn er meer vrouwen in de grafische industrie gaan werken.”

Nora Hemerova heeft de geschiedenis van Bakker Baarn beschreven vanaf het begin in 1895 tot 1980. ,,Ik heb daarvoor oude kranten gelezen en op internet gezocht naar informatie.” Martin Hoogendoorn heeft de periode na 1980 beschreven. Dat kon hij doen uit eigen ervaring.

Zaterdag zal wethouder Hugo Prakke de expositie openen. Vanwege de coronaregels zal dit een besloten bijeenkomst zijn. Vanaf woensdag 21 oktober tot begin januari is de tentoonstelling open voor bezoekers op woensdag van 14.00-16.00 uur en zaterdag van 11.00 tot 13.00 uur bij de Historische Kring Baerne, onder bibliotheek Baarn in Hoofdstraat 1. Het dragen van een mondkapje is hier verplicht.

GESCHIEDENIS 125 jaar geleden, in 1895, telde de gemeente Baarn 4430 inwoners. Tien jaar later waren het er reeds 6300. De basis voor de groei was gelegd op 10 juni 1874 met de opening van de spoorlijn Amsterdam-Amersfoort.

Onder de velen, die zich in die bloeiperiode in Baarn vestigde, was Zaankanter Gerrit Bakker. Hij huurde een houten gebouw hartje Laanstraat om er een electrische-, boek-, courant - en handelsdrukkerij te vestigen. In deze drukkerij werd begin 1895 het eerste nummer van de Baarnsche Weekbode, nieuws- en advertentieblad voor Baarn, Soest, Eemnes en de Vuursche gedrukt.

Met ingang van de vierde jaargang, in april 1898, verscheen de Weekbode plotseling onder de naam Baarnsche Courant. Het introduceren van deze naam was mogelijk geworden omdat een concurrerend nieuwsblad van het toneel was verdwenen. De uitgever en drukker was Willem Mur, die zijn bedrijf in de Brinkstraat had. Bij zijn vertrek verkocht hij de inboedel aan Gerrit Bakker.

In 1909 kreeg de Baarnsche Courant concurrentie van het Baarnsche Nieuwsblad. De verstandhouding tussen beide uitgevers was goed. In 1921 verplaatste Gerrit Bakker zijn bedrijf naar de overkant van de Laanstraat. Kort na de ingebruikname van het nieuwe pand vertrouwde Gerrit Bakker de leiding van zijn bedrijf meer en meer toe aan zijn zoon Frits.

De crisistijd van 1930 - 1938 drukte in niet geringe mate zijn stempel op krant en drukkerij. Nog moeilijker werd het voor de BC in de bezettingstijd. Met ingang van 1 januari 1942 ontstond een gedwongen fusie tussen de Soester en Baarnsche Courant. Als gevolg daarvan verscheen 7 januari 1942 het eerste nummer van de Nieuwsbode. Nog datzelfde jaar werd deze uitgave door de Duitse bezetters verboden. Direct na de bevrijding ving de tweede bloeiperiode van de BC aan. Uitgever Bakker kondigde aan dat de krant twee keer per week zou verschijnen namelijk op dinsdag en vrijdag.

Een grote verandering onderging de BC op 2 april 1965. Met ingang van de 71ste jaargang ging het blad driemaal per week verschijnen. 1 april 1995 bestond de Baarnsche Courant honderd jaar. Op 1 januari 2018 is de titel door Bakker Baarn verkocht aan BDU Media. Het formaat ging van Berliner naar tabloid.

door Christine Schut

Vanwege papierschaarste verscheen de BC in 1945, na de bevrijding, op A4-formaat.
Oude edities van de Baarnsche Courant zijn te raadplegen.
Het smoelenboek van Bakker Baarn. Veel Baarnaars zullen zich hierin tegenkomen.
Een foto van Koningin Emma die de BC leest.
Baarn Magazine werd uitgegeven door Bakker Baarn.
De laatste loden pagina's van de Baarnsche Courant uit 1983.
Nora Hemerova, Anna Ornstein en Ton van den Oudenalder hebben de expositie samengesteld en ingericht.
Een foto van Koningin Emma die de BC leest.
Christine Schut
Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie